Turcja to dziś jeden z najpopularniejszych kierunków importowych. Nic dziwnego – produkty są dobrej jakości, atrakcyjne cenowo i często dostępne znacznie szybciej niż z krajów azjatyckich. Ale jak zacząć? Jeśli planujesz swój pierwszy import z Turcji do Polski, ten poradnik jest właśnie dla Ciebie.
Zanim klikniesz „zamów”, warto poświęcić chwilę na sprawdzenie kontrahenta. Skąd wiesz, że to rzetelna firma? Możesz:
sprawdzić dane rejestrowe w tureckim rejestrze firm
poszukać opinii innych importerów (fora, grupy FB, LinkedIn)
poprosić o próbki
upewnić się, że produkt spełnia europejskie normy (np. CE, RoHS)
Zabezpieczenie na starcie oszczędzi Ci późniejszych nerwów i kosztów.
Przy imporcie nie ma miejsca na chaos. Twoja przesyłka musi być kompletnie udokumentowana, a urzędnicy celni nie lubią niespodzianek. Oto lista obowiązkowa:
Faktura handlowa – z dokładnym opisem towaru i jego wartością
List przewozowy – np. CMR, AWB, B/L – zależnie od środka transportu
Świadectwo pochodzenia – potrzebne, by uniknąć cła
Deklaracja celna – najczęściej przygotowuje ją agencja celna
Packing list – lista pakowa, czyli co i w jakiej ilości znajduje się w przesyłce
Wszystkie dane muszą być spójne. Różne adresy lub inne wartości to zaproszenie do kontroli.
Zgłoszenie do odprawy odbywa się przez system AIS. Najczęściej robi to w Twoim imieniu agencja celna. W formularzu trzeba uwzględnić:
opis towaru, kod CN, kraj pochodzenia, wartość, transport, dane Twojej firmy
sposób rozliczenia należności (VAT, cło)
Urzędnik po analizie może:
zakwalifikować towar do automatycznego zwolnienia
poprosić o uzupełnienie danych
lub skierować przesyłkę do fizycznej kontroli
Turcja ma podpisaną unię celną z UE, co oznacza, że wiele towarów może być zwolnionych z cła – jeśli pochodzą z Turcji i masz na to dokument (np. świadectwo EUR.1 lub deklarację na fakturze).
VAT najczęściej wynosi:
23% – standardowa stawka
8% lub 5% – dla wybranych grup towarowych (np. książki, niektóre produkty spożywcze)
VAT liczony jest od: wartość celna + cło + transport i ubezpieczenie. Możesz rozliczyć VAT w deklaracji VAT-UE (mechanizm odwrotnego obciążenia – o ile jesteś VATowcem).
Niektóre towary podlegają dodatkowym inspekcjom – i warto to wiedzieć wcześniej:
Sanepid – jeśli importujesz kosmetyki, suplementy, żywność
Inspekcja Handlowa – zabawki, tekstylia, AGD
Inspekcja weterynaryjna lub fitosanitarna – rośliny, nasiona, produkty pochodzenia zwierzęcego
Wskazówka: przygotuj się wcześniej – poproś dostawcę o niezbędne certyfikaty lub świadectwa.
Gdy procedura celna się zakończy, a wszystkie należności zostaną uregulowane (lub zabezpieczone), towar zostaje zwolniony do obrotu.
Możesz:
wprowadzić go na rynek
przechowywać w magazynie
lub przetworzyć – zależnie od rodzaju działalności
Oto złota lista:
Sprawdź i dopracuj dokumenty przed wysyłką
Nie zaniżaj faktury – urząd to zauważy
Korzystaj z pomocy agencji celnej – zwłaszcza przy pierwszym imporcie
Dopytaj, czy Twój towar nie wymaga zgód lub badań
Reaguj szybko na pytania urzędu – skrócisz czas odprawy
Czy import z Turcji podlega cłu?
Nie, jeśli towar ma potwierdzone tureckie pochodzenie (świadectwo EUR.1 lub deklaracja na fakturze).
Ile wynosi VAT na import z Turcji?
Zwykle 23%, ale są wyjątki (np. produkty rolne, książki).
Ile trwa odprawa celna?
Od kilku godzin do 2–3 dni – jeśli wszystko się zgadza i nie ma kontroli.
Czy agencja celna jest konieczna?
Nie musisz jej mieć, ale naprawdę warto. Zwłaszcza na początku.
Jakie błędy popełniają nowi importerzy?
Brak spójnych dokumentów, zaniżona wartość faktury, brak certyfikatów, niedoprecyzowany towar, brak kontaktu z agencją.